Ukrayna Tarım Sektörü Raporu

Genellikle Avrupa’nın ekmek sepeti olarak adlandırılan Ukrayna Dünya en verimli siyah toprağının üçte birine sahip bulunmaktadır. Tarımsal üretim ülkenin GSYİH’sinin %10’nu teşkil ederken ihracatın da %14’ünü oluşturmaktadır. 2007 yılında Ukrayna bir önceki yıla oranla % 32 artışla, 6.8 milyar dolarlık tarım ürünü ihracatı yapmıştır.

 

Dünya gıda fiyatları ve talebindeki artış Ukrayna’nın tarım ürünleri ihracatına yaptığı katkıdan ötürü önemlidir. Ukrayna dünya tahıl ihracatında 6’ncı sırada yer almaktadır. 2008 yılında tahıl hasatı 40 milyon ton civarında gerçekleşmiştir. Bu rakam bir önceki yıla göre %33’lük bir artışa tekabül etmektedir. Üretimin modernizasyon yatırımları ile artacağı tahmin edilmektedir. Ukrayna dünyanın en büyük ayçiçek yağı ihracatçısı olup, son dönemde palm yağı, üzüm ve  kolza tohumu ile soya fasulyesi ihracatında önemli artışlar kaydetmiştir.

 

Tarım sektöründeki gelişmenin ana nedeni 1999 yılında yayınlanan bir başkanlık yönetmeliği ile anılan sektörün “kollektif” yapılanmadan çıkartılması olmuştur. Sözkonusu yönetmelik sayesinde “kollektif” üyeleri ya toprak haklarını alarak özel çiftlikler kurmuşlar ya da bu topraklarını kiralamışlardır. Ukrayna 60 milyon hektar alana sahip olup bunun 42 milyon hektarı tarım arazisi olarak sınıflandırılmaktadır.

 

Bu kadar geniş araziye karşın, bu alanlar serbestçe kullanılamamakta ve kredi alımlarında sahip olunan toprak garanti olarak kabul edilmemektedir. Bu durum çiftçilerin finansal alandaki sıkıntılarını aşmalarını engelleyerek, modernizasyon faaliyetlerine girmelerini imkansızlaştırmaktadır.

 

IMF ile yapılan Standby Anlaşması gereği tarım arazileri üzerindeki sözkonusu moratoryumun kaldırılması gerekmektedir. Modası geçmiş makinalar ile üretim Ukrayna’da toprak verimliliğini zarara uğratan en önemli nedenlerin başında sayılmaktadır.

 

 

Sıra	Ürün	İhracat 2007, (bin $)	Yıllık Değişim 2003-2007 (%)	Dünya İhracatındaki Pay (%)	Dünya Yıllık İthalat Büyümesi, 2003-2007 (%)
1	Ayçiçek Yağı	1,049,862	32	24.33	18
2	Arpa	566,491	30	10.06	17
3	Üzüm ve Kolza Tohumu	351,911	227	7.34	21
4	Buğday	322,586	23	1.05	13
5	Peynir ve Çökelek	265,412	11	1.2	11
6	Süt ve Krema	145,267	15	0.99	13
7	Ayçiçek Tohumu	139,916	-16	8.18	6
8	Mısır	139,078	16	0.67	14
9	Palm Yağı	126,886	456	0.65	16
10	Soya Fasulyesi	113,868	100	0.5	8
Kaynak: Birleşmiş Milletler