PERAKENDECİLİK
2009 yılına dair beklentiler zayıf olsa da, son 8 yılda perakende sektörü Ukrayna ekonomisinin itici gücünü oluşturmuş ve uzunca bir süre daha sürekli büyümesini devam ettirecek gibi görünmektedir. Ukraynalı tüketiciler daha geniş seçenekler ve kaliteli ürünler ile rekabetçi fiyat yapısından fayda sağlamaktadırlar.
Organize olmuş bir perakendecilik sektörü tüketicilerin dışında daha geniş faydaya sahip bulunmaktadır. Son derece rekabetçi olan sözkonusu piyasada faaliyet göstermek için perakende firmaları arz zincirini oluşturan tüm halkalar boyunca (hammadde sağlayıcılarından imalatçılar ve lojistik firmalarına kadar) verimlilik talebinde bulunmaktadırlar. Gelişmiş ekonomilerde, yenilikçi bilgi teknolojisi araçları, daralmış arz zincirini desteklemek ve zamanında teslim ekonomisi oluşturmak amacıyla sanayinin ana parçaları haline gelmiştir.
A.T. Kearny’s 2008 Küresel Perakende Gelişim Endeksi’ne göre Ukrayna, perakende sektöründe yatırım yapmak için, dünyanın ilk 20 cazip ülkesi arasında sayılmıştır. Pazar büyüklüğü 2006 yılında 47 milyar dolar iken 2007’nin ilk 10 ayında 50 milyar dolara ulaşmıştır. Organize perakendecilik, toplam perakende gelirinin %60’ını oluşturmaktadır ve Kiev, Dinipropetrovsk, Donetsk ve Odessa’da yoğunlaşmıştır. Ayrıca, Ukrayna perakende pazarı tam toparlanmadığından AB üyesi komşularına nazaran daha az rekabet ile karşılaşmaktadır.İlk 10 firma pazarın yalnızca %20’sine hakimdir, oysa bu rakam Slovakya’da %69, Çek Cumhuriyetinde %61’dir.
Tüm ülke genelinde tüm satışların %25’ten azı modern marketlerde yapılmaktadır. Sayıları azalsa da, büyük şehirlerin dışında açık pazarlar ve bakkallar halihazırda ülkenin perakende ekonomisinde önemli oyuncular olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkede çok az sayıda indirimli mal satışı yapan mağaza bulunmaktadır. Modern perakende mağazaları süpermarketler ve “cash and carry” mağazaları şeklinde yoğunlaşmıştır. Perakende sektöründe yerel aktörlerin egemenliği bulunmakta olup, bazı yabancı büyük firmalar haricinde (Metro, Billa vb.) dışında bir pazara giriş bulunmamaktadır.
Son dönemde modern perakende sektöründe gözlenen yoğun büyümeye rağmen, pazar hala batı standartlarından uzak ve gelişmişiliğin altındadır. Sektör açısından sınırsız büyüme imkanları varlığını korumaktadır.
Ukrayna’nın DTÖ üyeliği sonrasında rekabeti sürekli baskı altında tutan yüksek tarifelerin aşağı çekilmesi
mümkün olacaktır. Buna karşın; bürokrasi, olumsuz altyapı, arazi tahsisinde dağıtım zorlukları, sürekli olarak Ukraynalı politikacılar tarafından perakende fiyatlara yapılan müdahaleler ve yükselen enflasyon oranı önümüzde sorun olarak durmaktadır.
Kaynaklar: The Economist Intelligence Unit, Dragon Capital, and
A.T. Kearny Study “Emerging Opportunities for Global Retailers.”
|
UKRAYNA İLK 10 BÜYÜK MARKETLERİ (2004-2007) |
||||||
|
Satışlar (million $) |
||||||
| Firma | Yapılanma |
2004 |
2005 |
2006 |
2007 |
Mağaza Sayısı |
| Fozzy Group | Hiper ve Süper Marketler, İndirim Mağazaları |
250 |
500 |
950 |
1500 |
225 |
| Metro | Cash and Carry |
149 |
380 |
650 |
950 |
18 |
| Furshet | Süpermarketler |
215 |
350 |
480 |
850 |
89 |
| Velyka Kyshenya | Hiper ve Süper Marketler |
109 |
234 |
404 |
600 |
45 |
| Amstor | Hipermarketler |
30 |
68 |
180 |
550 |
20 |
| ATB-Market | İndirim Süpermarketleri |
180 |
290 |
430 |
500 |
230 |
| Karavan | Hipermarket |
280 |
3 |
|||
| Pakko | Hiper ve Süper Marketler, İndirim Mağazaları |
60 |
92 |
140 |
235 |
77 |
| Eko-Market | Süpermarketler |
220 |
45 |
|||
| Intermarket | Cash and Carry, Süper Marketler ve İndirim Mağazaları |
67 |
109 |
130 |
200 |
32 |
| Megamarket | Süpermarketler |
50 |
75 |
100 |
160 |
10 |
| Tavriya-A | Hiper ve Süper Marketler |
58 |
112 |
160 |
160 |
18 |
| Souz | İndirim Süper Marketleri |
130 |
47 |
|||
| Bolshaya Lozhka | Süpermarketler |
90 |
8 |
|||
| Rewe (Billa) | Süpermarketler |
61 |
79 |
100 |
90 |
8 |
| Kaynak: Dragon Capital ve American Chamber İç Raporlama ve Tahminler | ||||||
