2 Nisan 2007 akşamı saat 21.00’da Ukrayna gündemini tamamiyle değiştiren bir karar alan Devlet Başkanı Viktor Yuşenko, Ukrayna Parlamentosu’nu fesh ederek, ülkeyi erken seçim sürecine sokmuştu.
O güne kadar, erken seçim tartışmaları ara sıra ülke gündemini meşgul etse de, kararın bir gecede ve aniden alınması belki de çok az kişinin beklediği bir gelişmeydi.
Erken seçim kararı alındı, ülke kimilerine göre seçime gidiyor, kimilerine göre ise seçimler gerçekleşmeyecek. Bu tartışmalar bir tarafta devam ederken, TUİD – Web farklı haber ajanslarından edindiği bilgilerle, fesih kararının alındığı gecenin ayrıntılarını okurlarıyla paylaşıyor.
Fesih kararı alınmayabilir miydi?
Bu sorunun cevabı evet.
Çünkü basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Ukrayna Başbakanı Viktor Yuşenko, fesih kararının alındığı gün siyasi parti liderleri ile yaptığı görüşmelerin ardından, Ukrayna Parlamentosu Başkanı ve aynı zamanda “Ukrayna Sosyalist Partisi” Lideri olan Aleksandr Moroz ile yaptığı görüşmede kendisine krizden çıkış için üç yol sunduğunu söyledi. Bunlardan ilki Parlamento’da yaşanan tıkanıklığın, Parlamento içinde uzlaşma ile çözülmesinin sağlanmasıydı; ikincisi Aleksandr Moroz’un Parlamento’nun kendi kendini dağıtmasını sağlaması, üçüncü ve en son yol ise Parlamento’nun Devlet Başkanı tarafından fesh edilmesiydi.
Devlet Başkanı Viktor Yuşenko o akşam yaşananları şu sözlerle anlatıyor: “Benim o andaki niyetim, sorunun Parlamento içinde çözümünü sağlamak için bir öneriler paketinin uygulamaya konulmasıydı. Bu konuyu Meclis Başkanı Moroz ile görüşerek ayrılmıştık. .Ancak saat 19.30’da, Parlamento’da olağanüstü toplantı kararı alındığını ve oturumun başladığını öğrendim. 20.00 ile 21.00 Saatleri arasında, Meclis Başkanı Aleksandr Moroz ile benim insiyatifimle gerçekleşen 5-6 telefon görüşmesi yaptık. İlk görüşmede kendilerine, olağanüstü toplantıya şu anda gerek olmadığını, sabah tekrar bir biraraya gelene kadar bunu ertelemelerini söyledim.”
Saat 20.35: “Olağanüstü toplantının amacı bilgilendirme”
“Parlamento Başkanı Aleksandr Moroz, bana olağanüstü toplantının bilgilendirme amacıyla yapıldığını söyledi. Fakat bu görüşmeden 15 dakika sonra, kanun tekliflerinin meclis gündemine alınmaya başlandığını öğrendim. Tekrar telefon ederek, hiçbir karar alınmaması konusunda kendileri uyardım.”
“Saat 20.55 son görüşme.”
“Ancak bu olaydan bir kaç dakika sonra, Yüksek Seçim Kurulu’nun üyeleri ile ilgili bir kanun tasarısının gündeme alınmak üzere olduğu bilgisi bana ulaştı ve saat 20.55’te Parlamento Başkanı’nı son kez arayarak, bunu durdurmalarını söyledim. Ancak Sayın Moroz bana “bir karar alınmadan oturumu kapatamayacağını” bildirdi. Bende son söz olarak, vicdanınız sizi nasıl yönlendiriyorsa öyle yapın, ben Anayasa’nın benden talep ettiğini yerine getireceğim dedim ve saat 21.00’da Parlamento’nun fesih kararını imzaladım.”
Podrobnosti ve Ukrainskia Pravda’dan derlenmiştir.
Fesih kararı alınmayabilir miydi? Evet. Ama bu; Hükümet’in, yani Yanukoviç’in geri adım atması ile ve en başta milletvekili transferlerini durdurmasıyla mümkün olabilirdi. Ancak, hatırlanacağı üzere fesih kararı öncesinde ne Başbakan’dan ne de koalisyonun diğer liderlerinden bu konu ile ilgili olumlu bir açıklama gelmemişti. Yuşenko ve muhalefetin de geri adım atmaya niyetleri en azından görünürde yoktu.
Sonuç olarak Ukrayna şu anda seçim havasına girdi. Meydanlar dolu. Bir tarafta Koalisyon Hükümeti, diğer tarafta ise Devlet Başkanı ve muhalefet, Anayasa Mahkemesi’nin kararını bekliyorlar. Karara tarafların ne kadar saygı göstereceğini şu anda kestirmek kolay değil. Ancak yakın dönemde Ukrayna’da siyasi tansiyonun düşeceğini kimsenin beklemediğini söylemek mümkün.