Ukrayna’da salgın süreci bankacılık sektörünü ve ekonomiyi nasıl etkiledi? İş dünyasına yönelik hangi destek programları hayata geçirildi? 2021’den beklentiler neler? Yurt dışındaki Türk sermayeli en büyük banka olan Credit Europe Bank’ın Ukrayna Genel Müdürü Onur Anlıatamer, TUİD WEB’in sorularını yanıtladı:
Credit Europe Bank Ukraine açısından 2020 yılı nasıl geçiyor? Salgından nasıl etkilendiniz?
Her işletme gibi biz de salgının olumsuz etkilerini hissettik. Ancak bankaların bu tür durumlara karşı oluşturdukları kriz planları var. Özellikle hayatın durma noktasına geldiği günlerde bu planlarımızı devreye soktuk. Bu sayede müşterilerimize kesintisiz hizmet verebildik. Bunun dışında elbette bazı müşterilerimiz bu beklenmedik salgından ekonomik zarar gördüler. Banka olarak bu zor günlerde onların yanında olarak destek olmaya gayret ediyoruz.
COVID-19 ile birlikte hem hayatımız hem de çalışma alışkanlıklarımız değişiyor. Birçok müşterimiz gibi biz de çalışanlarımıza evden çalışma esnekliği sağlıyoruz. Bu doğrultuda teknoloji yatırımlarımızı artırdık. Bilgi işlem altyapımızı da hız ve güvenlik ön planda olacak şekilde yeniliyoruz. Fiziksel temas maalesef bu salgının yayılmasındaki en büyük etken. Hem çalışanlarımızın hem de müşterilerimizin sağlığı ve güvenliği için yeni ofisimizde ayrı girişi olan, merkezde, ancak daha az yoğun bir iş merkezini tercih ettik. Mimarı projede ve oturma planlarında gerekli sosyal mesafenin sağlanmasını hedefledik.
Salgının genel olarak Ukrayna ekonomisi üzerinde etkileri neler oldu?
Sene başında Ukrayna ekonomisinin yüzde 3 büyümesi öngörülüyordu. Düşük enflasyon, faiz ve stabil kur yatırımcıların iştahını kabartmaktaydı. Maalesef bu olumlu tablo mart ayından itibaren değişti. Bu sene ekonominin yüzde 6 küçülmesi bekleniyor. Bunda ticaretteki yavaşlama ve artan işsizliğin önemi büyük. Bir de salgınla mücadelenin bütçe üzerindeki olumsuz etkisi eklenince zorlu bir dönemin bizi beklediğini söyleyebiliriz.
Ancak kötümserliğin kimseye faydası yok. Biraz olumlu bakıp bu süreçten dersler çıkarmanın faydalı olacağına inanıyorum. Hiçbir kriz sonsuza dek sürmüyor. Ve her krizin sonunda ekonomik ivmelenme görüyoruz. Bu salgın ne ilk ne de son olacak. Olumlu tarafından bakacak olursak, tüm dünya bu krizde seferber oldu. Sosyal destekler sayesinde dünyada likidite bolluğu yaşanıyor. Faizler hiç olmadığı kadar düşük seviyelerde. Ukrayna bu parasal bolluktan karlı çıkabilir. Toprak reformu ve gayrimenkul satışları sayesinde ülkeye kısa dönemde ciddi likidite girebilir. Gıda talebi salgın döneminde arttı, dolayısıyla tarım sektörü çok hızlı toparlanacaktır.
Diğer taraftan firmaların artan yazılım talepleri de IT sektörünü canlandıracaktır. Nihayetinde salgının hafiflemesiyle beraber memlekete dönen gurbetçilerin tekrardan yurt dışındaki işlerine döneceğini öngörüyorum. Oradan da senelik ilave 9-10 milyar euro döviz girişi olacaktır.
Ukrayna’da devlet salgın döneminde iş dünyasına yönelik hangi destek programlarını hayata geçirdi?
Öncelikle iş kanununda değişikliğe gidilerek uzaktan çalışma konusunda yeni düzenlemeler yapıldı. Bu sayede iş gücü kaybının önüne geçildi. Salgın mücbir sebep olarak kabul edildi ve çeşitli vergi muafiyetleri getirildi. Vergisel denetimlere ara verildi. COVID-19’la mücadele kapsamında alınacak ekonomik tedbirler mayıs sonunda meclisten geçerek onaylandı. Bu planda sektörel bazda alınacak önlemler ve yol haritası detaylı olarak yer almakta. Planda firmaların finansal olarak desteklenmesi, yurt dışı pazarlara erişimin sağlanması ve yapısal reformların hız kesmeden devamının sağlanması gerektiğinin altı çiziliyor.
Bu doğrultuda pandemi öncesi başlatılan küçük işletmelere yönelik düşük faizli kredi paketlerinin kapsamı genişletildi. Ukrayna konumu itibarıyla önemli bir lojistik merkezi. Salgına rağmen altyapı yatırımlarının hız kesmeden devam etmesini çok olumlu buluyorum. Küresel ticaret on-line’a doğru kayarken bu salgında lojistiğin önemi bir kez daha ortaya çıktı. Türk firmalarının Ukrayna’da altyapı ve lojistik faaliyetlerindeki başarısı gurur verici.
Banka olarak 2021 yılından beklentileriniz neler?
Salgının gidişatı her şeyin önüne geçti. Doğudaki problem, hatta yaklaşan yerel seçimler bile arka planda kaldı. En kötüsünün geride kaldığı umudu ve düşüncesiyle 2021’e iyimser bakıyorum. Aşı çalışmaları olumlu. Daha da ötesinde bir şekilde bu hastalıkla yaşamayı öğrendik. İkinci, üçüncü dalgalar elbette olacaktır, ancak bahsetmiş olduğum parasal bollukta illaki risk almak isteyen yatırımcılar da çıkacaktır.
Eğer salgınla mücadele iyi yönetilir ve işsizliğin önüne geçilebilirse önümüzdeki yıl büyüme göreceğimize inanıyorum. IMF ile olan ilişkilerde de hız kesilmemesi lazım elbette.
Credit Europe Bank, Ukrayna’da “Orta ölçekli yabancı bankalar arasında en iyi kurumsal mevduat bankası” ödülüne layık görüldü. Bu başarınızı neye bağlıyorsunuz?
Bu ödülü almamızda hizmet kalitemiz kadar müşterilerimizin bize duyduğu güvenin de katkısı büyük. Credit Europe Grup olarak yurt dışındaki en büyük Türk bankasıyız. Bunun da verdiği güven sayesinde kriz dönemlerinde dahi mevduat rakamlarımızı artırdık. Rekabetçi oranlar ve hızlı işlem garantisi sunarak müşteri memnuniyetini ön plana çıkarmayı amaçlıyoruz.
Kaynak: –