Ukrayna Azerbaycan İşadamları ve Sanayiciler Derneği Başkanı, TUİD Başkan Vekili Ali Aliyev, TUİD WEB’in sorularını yanıtladı. Uzun yıllardır Ukrayna iş ve hukuk dünyasının içinde yer alan tecrübeli bir isim olan Aliyev ile derneğin faaliyetlerini, Ukrayna’nın artı ve eksilerini ve ülke pazarının sunduğu imkanları konuştuk.
Kısaca kendinizden bahseder misiniz?
Azerbaycan doğumluyum. Azeri Türküyüm. Sovyetler Birliği zamanında, 1982 yılında Ukrayna’da yaşamaya başladım. Hukukçuyum. Uzun yıllar Ukrayna Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı Ukrayna Devlet Demir Yolları’nda hukuk müşaviri olarak çalıştım. Ukrayna’nın fahri hukukçusu unvanına layık görüldüm. 2003 yılından beri Ukrayna Barosu’nda avukat olarak çalışıyorum. Kurucusu olduğum AA Avukatlık ve Danışmanlık şirketi aynı tarihten itibaren hizmet veriyor. 2012 yılından bu yana Ukrayna Azerbaycan İşadamları ve Sanayiciler Derneği’in başkanlığını yürütüyorum. Aynı zamanda TUİD’in Başkan Vekiliyim.
Ukrayna Azerbaycan İşadamları ve Sanayiciler Derneği’nin faaliyetleri hakkında bilgi verir misiniz?
2012 yılında kurulan derneğimiz iki ülke arasında köprü görevi görüyor. Ukrayna Sanayiciler ve İşadamları Birliği bünyesinde faaliyet yürütüyoruz. Derneğin kurulduğu günden bu yana dört yıldır başkanlığını yürütüyorum. Bugün yaklaşık 30 üyemiz var. Sık sık çeşitli konferanslarda, etkinliklerde yer alıyoruz. Ukrayna Sanayiciler ve İşadamları Birliği Başkanı Anatoliy Kinah ile sürekli iletişim halindeyiz. İş dünyası için çok faydalı olan, işadamları arasında paylaşımı artıran bu etkinlikler artarak devam ediyor.
Ukrayna Azerbaycan ilişkilerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
İlişkilerimizi genel olarak olumlu görüyorum. Ukrayna’da farklı sektörlerde faaliyet gösteren çok fazla Azeri işadamımız bulunuyor. Azerbaycan devlet petrol şirketi Socar’ı Ukrayna’daki büyük Azeri yatırımlarına örnek gösterebilirim. Onun dışında önemli Azeri inşaat şirketlerimiz Ukrayna’da faaliyet gösteriyor. Son dönemde Ukrayna’da Azeri yatırımlarında artış yaşandığı söylenebilir.
Ukrayna’daki Azerbaycan diasporası ile Türk toplumunun ilişkilerini nasıl buluyorsunuz?
Derneğimizden ayrı olarak Ukrayna’da aynı zamanda diasporamız bulunuyor. Ukrayna Azerbaycan Diasporası Başkanlığını Hikmet Cavadov yürütüyor. Ukrayna’daki Azeri ve Türk toplumunun ilişkileri oldukça aktif durumda. Ben aynı zamanda diasporanın da yönetiminde yer alıyorum.
Ukrayna Türkiye ilişkileri son dönemde yakınlaşıyor. Bu olumlu gidişat ile ilgili fikirleriniz neler?
Sayın Cumhurbaşkanımız Tayyip Erdoğan gerçek bir lider gibi hareket etti. Atılan adımlar Türkiye ekonomisine pozitif katkıda bulunacaktır. Türkiye ve Rusya ilişkilerindeki iyileşme Ukrayna ekonomisine de olumlu yansıyacaktır. Son dönemde ekonomik kriz nedeniyle Ukrayna’yı çok sayıda Türk şirketinin terk etmesi tabii ki üzücü. İç karışıklıklar ve ekonomik olumsuzluklar buna neden oldu. Ancak son zamanlarda Türklerin Ukrayna’ya ilgisinde de canlanma yaşanıyor. Yeni Türk işadamlarımızı aramızda görmekten memnuniyet duyuyorum. Türkler zeki , çalışkan insanlar. Piyasadaki açıkları Türk işadamlarının dolduracaklarına inanıyorum. Çalışan insanlara her zaman iş vardır.
Bir hukukçu olarak, Ukrayna pazarına yeni giren Türk işadamlarına ne gibi tavsiyelerde bulunabilirsiniz?
Bir hukukçu ve uzun yıllardır Ukrayna’da olan biri olarak şunu gözlemledim: Türkler karşısındaki insanlara fazla güven duyuyorlar. Tavsiyem, hangi sektörde olurlarsa olsunlar, işlerini hukuk çerçevesinde yürütsünler, hukuk dışına çıkmasınlar. Tüm işlemleri, ödemeleri resmi olmalı. “Ben bu işi farklı ülkelerde yaptım, Türkiye’de başarılı oldum” diye düşünmesinler. Tüm piyasaların kendine özgü şartları oluyor. Mutlaka hukuk danışmanları olsun.
Sizсe Ukrayna’nın artı ve eksileri neler?
Ukrayna, Türkiye’ye çok yakın, komşu bir ülke. Birbirimize ihtiyaç duyuyoruz. Türkiye ve Ukrayna bugün stratejik ortak konumunda olan ülkeler. Ortak çıkarları bulunuyor. Tarihe bakınca da iki ülkenin ortak yanları görülebilir. Ukrayna’da yaşayan çok fazla Türk var. Tatar Türklerimiz buranın yerel milleti. Bu, bizlerin bu coğrafyada çok eskiden beri var olduğumuzu gösteriyor. Tarihsel ve kültürel bağlarımız çok güçlü. Ukrayna diline bakınca çok sayıda Türkçe kelime görüyoruz. Bunlar pozitif yönler.
Ukrayna’da çok fazla boş alan bulunuyor. Çin’den gelip burada toprak alıyorlar. Neden Türkler de böyle fırsatları değerlendiremesin? Ukrayna’da gelişmemiş çok fazla sektör bulunuyor ve rekabet çok az.
Ukrayna’da kanunların sık sık değişmesi zayıf bir nokta. Hukuk sisteminde reformlara ihtiyaç duyuluyor. Hukuk çok iyi işlemiyor. Bir anlaşmaya hangi maddeleri eklerseniz ekleyin, çok fazla geçerliliği olmuyor. Dolayısıyla işadamlarımızın dikkatli olmaları gerekiyor.