9.4 C
Kiev
Cuma, Mart 29, 2024
spot_imgspot_imgspot_imgspot_img

İşsizlik Ne Kadar Yayılabilir?

Lyudmila Ksenz’in makalesinin özet çevirisini sunuyoruz:

 

 

Daha düne kadar birbirlerinin kadrolarından adam kapma yarışında olan Ukraynalı sanayiciler, şimdi adam çıkarma yarışına girdiler. Sanayide, sadece Eylül ayında 150 bin kişi işsiz kaldı. Yıl sonuna kadar bu rakamın üçe çıkması bekleniyor. Üstelik, kalifiye eleman tasfiyesine başlamış olanlar sadece en sorunlu alan olan metalurji sektörü ile sınırlı değil; gıda ve hafif sanayi sektörlerinde de işten çıkartan çıkartana. Bu kadar fazla işsizi, bugün, başka alanlarda istihdam etme imkanı da yok. Zira, yıl sonuna doğru, her bir iş için, altı kişi birbiriyle yarışıyor olacak. 

 

Yıl sonuna kadar işsiz kalacak olanların sayısı, Eylül başındaki işsiz sayısına denk. Ukrayna İşverenler Federasyonu bölüm başkanlarından Yuriy Kuzov’a göre, Eylül ayı başlarında Ukrayna’daki kayıtlı işsiz sayısı, 525 bin idi. Uzmana göre, en fazla işçi çıkarma, metalurji sektöründe. Metalurji sektöründe üretim, sadece Eylül ayında yüzde 12 oranında düştü ve düşüş devam ediyor.

 

Diğer yandan, İDS Holding Başkan Vekili Aleksandır Pilipenko, metalurjideki gerilemenin, ulaştırma sektöründe de işten çıkarmaları beraberinde getireceğini, zira, sipariş alamayan nakliye firmalarının da kendi kadrolarını optimum hale getirmekle uğraşacaklarını söylüyor. 

 

Fakat, bütün sanayiciler, aynı yöntemi kullanmıyor. Örneğin, Krivorojstal fabrikası yetkililerinden biri, kendilerinin henüz işçi çıkarma yoluna gitmediklerini, boşta kalan çalışanlarını ya ücretli izne, yada mesleki nitelikleri arttırma kurslarına gönderdiklerini belirtiyor. Metinvest yetkilileri de, kendi holdinglerinin krizle mücadele programı hazırladıklarını ve bu programda kadro sorununu da ele aldıklarını söylüyor. Firma yetkilisi, "mevcut kadrolarımıza iş ve maaş verebilmek için, firmamız, pek çok yan kuruluşla işbirliğini geçici olarak askıya aldı. Örneğin, artık tadilat işlerini uzmanlarımız yapıyor. Bazı çalışanlarımız, maaşlarıın üçte ikisiyle izne gönderiliyor", diyor, fakat durumun daha da kötüleşmesi halinde, kendilerinin de işçi çıkarma olasılığının olduğunu inkar etmiyor. 

 

İliç Metalurji Fabrikası Basın Sözcüsü de, beş adet yüksek fırından üünün çalışamaz durumda olduğunu, altı adet martin fırınının ise tamamının durdurulduğunu ve firmanın henüz işçi çıkarmamakla birlikte, daha ne kadar zaman bu kadroyla yola devam edileceğinin belli olmadığını söylüyor.

 

İşten çıkarma, başka sektörlerde de kendisini gösteriyor. Mesela, Hakov traktör fabrikası, haftada 4 günlük çalışma düzenine geçti. Belirtildiğine göre, Eylül ayında, nisbeten verimli sayılan gıda sanayii, hafif sanayi gibi alanlarda bile %4-5 oranında düşüş gerçekleşti. Bu durum, bu firmaları da yakın bir gelecekte işten çıkarma yoluna başvurmak zorunda bırakabilir. 

 

Geçtiğimiz hafta, JTI tütün firmasının Ukrayna temsilciliği, Çerkasi’deki fabrikayı kapattıklarını ve üretimi sadece Kremençuk’taki fabrika ile sürdüreceklerini bildirdi. Belirtildiğine göre, bunun sonucunda 490 kişi işsiz kalmış durumda. Firma yetkilileri, bu kararı, hammaddelerin pahallanması, üretimin düşmesi ve sigaralara konulan yüksek vergilerin sonucunda maliyetlerin son derece artmış olmasıyla açıklıyorlar.

 

Yuriy Kuzov, kitlesel işsizliğin ilk etapta Donetsk, Lugansk, Zaporojye ve Dnepropetrovsk illerini tehdit ettiğini söylüyor. Belirttiğine göre, büyük firmalardaki durumun dışında, ufak kentlerdeki ve kasabalardaki irili ufaklı maden şirketleri, peşpeşe kapanıyor. Bu işletmeler, Doğu Ukrayna’nın pek çok yerleşim yerinde yegane istihdam kaynağı olduğu için, buralarda işsizlik, %50’ye yaklaşıyor. 

 

Kuzov’un belirttiğine göre, şimdi istihdam merkezlerine başvuran her üç kişiden ancak biri iş bulabiliyor. Yıl sonuna doğru bu, olasılık, yüzde 15’e düşecek. O durumda da, iş arayanlara, ancak düşük nitelikli ve düşük ücretli pozisyonlar teklif edilebilecek. Bazı uzmanlar, halen personel açığına sahip olan ve durumu diğerleri kadar kötü olmayan tarım ve hizmet sektörlerine pek çok işsizin yönlendirilebileceğini öne sürüyor. Fakat diğer pek çok uzman, bu fikirde değil. Bunlara göre, işsiz kalanlar, yakın zamanlara kadar iyi maaşlara sahip oldukları için (yakın zamanlara kadar büyük fabrikalarda nitelikli ustanın ortalama maaşı bin dolar, yeni başlayanın ise ortalama 500 dolardı)çok düşük ücretlerin verildiği hizmet sektörüne geçmeye, pek de "tenezzül etmeyecekler".

 

Diğer taraftan, pek çok işveren, hala işte kalan personelinin ücretini düşürme eğiliminde. Sanayi sektöründe çalışan uzmanların gelirlerinde yüzde 15’lik düşüş yaşanmış durumda. Bunların ikramiyeleri, iptal edildi. Ayrıca uzmanlar, işverenlerin eline bu kriz vesilesiyle büyük bir avantajın geçtiğini söylüyorlar. Zira, bundan böyle işverenler, işe başvuracak kişilere, çok daha düşük ücretler önerebilecekler.

 

Uzmanlar ayrıca, işsizliğin, ülke içinde de kitlesel göç hareketlerini hızlandıracağı görüşünde. Burada, özellikle sanayileşmiş Doğu Ukrayna’dan Batı Ukrayna’ya, özellikle ağaç işleme sektörüne doğru bir akışın gerçekleşme olasılığı var. Ne var ki Batı Ukrayna’ya, daha önceden  Batı Avrupa’ya çalışmaya gidenlerin de kitlesel dönüşü başlamış durumda. (Bazı ülkeler, o ülkelerde çalışan yabancıların, kendi mevkilerini o ülkenin yerli çalışanlarına bırakmaları halinde, tazminat teklif ediyorlar). Bu nedenle, Batı Ukrayna’nın doğudan gelecek göçü kaldıracağını söylemek kolay değil. Kozov ayrıca, Rusya’ya yeniden kitlesel göçün başlayacağını söylüyor. Uzmanlar, yurtdışına kitlesel göçlerin başlayabileceği görüşünde. Fakat bu sefer, daha değişik bir göç haritası ile karşı karşıya kalacağız; Ukraynalılar için artık fiilen kapanmış durumda olan Avrupa kapısının yerini, Kanada alacak. Bu sonbahar başlarında Kanada hükümeti, yabancılardan sadece yüksek öğrenim sahibi olanların çalışma izni alabileceğine ilişkin hükmü iptal etti. Ukrayna İşverenler Federasyonu, Kanada’nın böyle bir tavır göstermesinin, ucuz işgücünü çekme isteğinden kaynaklandığını belirtiyor.

Diğer Haberler

Bizi Takip Edin

26,500BeğenenlerBeğen
3,252TakipçilerTakip Et
3,989AboneAbone Ol
- Reklam -spot_img

Güncel Haberler