“Rusya’nın en durgun yıllarda ve kriz döneminde başarıyla kalkınmasını sağlayan ekonomik modelleri artık kendini tüketti.” Rusya’da hükümetin de itiraf ettiği bu görüş, ülkenin hangi yeni kalkınma moddlerini benimsemesi gerektiği sorusunu yeniden gündeme getirdi. Petrol ve dev devlet yatırımlarına alternatif “lokomotif” ne olabilir? Komsomoslkaya Pravda gazetesi, bu konuyu önde gelen uzmanlara sordu. İşte hükümetin gündeminde olan farklı öneriler ve yorumlardan derlemeler:
Ekonomide devletin etkinliği azaltılmalı
Rusya’da bugünkü ekonomik kalkınma modeli yüksek petrol fiyatlarına dayanıyor. Petrol gelirleri, devletin rezervlerini doldurmasını ve Soçi Olimpiyatları, APEC zirvesi gibi dev projelere yatırım yapmasını sağlıyor. Ama bugün petrol pahalı olmasına rağmen, eskisi gibi ekonomik büyüme yok. Rusya’da tarihsel olarak devlet ekonomide çok baskın. Ekonomide devletin etkinliği azaltılmalı.
Özel mülkiyete karşı yaklaşım değişmeli
Hükümet, yeni itici güç olarak özel girişimciliği görüyor. Ancak, bugünkü yargı ve hukuk sistemi girişimciliğin önünü tıkıyor. Polis ve mahkemeler öncelikle devletin çıkarlarını savunuyor, özel işletmelere ise şüpheyle yaklaşıyor. Bu sistemin değiştirilmesi gerekiyor.
Tekel tarifelerinin dondurulması
Hükümetin yeni poltiikasının en önemli ayaklarından birini tarifelerin dondurulması oluşturuyor. Bu karar doğal tekellerin hoşuna gitmese de, uzmanların çoğu fikri destekliyor. 13-15 yıldır, ortalama enflasyon yüzde 6-7 iken, tarifeler yılda yüzde 15 artıyor. Bu adımla devlet, üreticilerin gereksinimlerini önemsediğini gösteriyor.
Bütçenin kısılması
Kamu bütçe giderleri yüzde 5 kısıldı. Popülist yaklaşıp, borca girip, tüm rezervler harcanabilirdi. Ama kimse yakın vadede ekonomik büyümenin canlanmasını beklemiyor. Dolayısıyla bunun anlamı yok. Eğer bugün giderler kısılmazsa, önümüzdeki yıllarda bütçe giderlerinde, çok daha fazla miktarlarda kısıntıya gitmek gerekecek. Ancak bütçe giderlerinin kısılması, yalnızca şimdiki sorunların çözümünü sağlıyor.
Eğitim ve işsizlik
Hükümet, özel şirketlerin de eğitime önem vermesi gerektiği görüşünde. Batı’da özel sektör, eğitim sistemini kendi çıkarlarına hizmet edecek şekilde düzenliyor. Ancak Rusya’da eğitimde devlet sistemi yıkılarak, yerine tamamen özel sektör koyulamaz.
Başbakan Medvedev, verimli olmayan istihdam alanlarının azaltılması gerektiğini açıkladı. Örneğin Kanada’da demir yollarında 30 bin kişi, Rusya’da ise 2 milyondan fazla kişi çalışıyor. Kanada’da demir yollarının uzunluğu Rusya’da yüzde 40 daha az.
Kaynak:
http://www.turkrus.com/62681-ekonomide-yeni-model-arayisi-xh.aspx